Terwijl de formateurs uitrustten in hun pauzeweek, maakte de klimaatcrisis het leven zoals we het vroeger kenden steeds meer onmogelijk.

250 wetenschappers, bekende Belgen en burgerbewegingen roepen in een open brief van 11.11.11, Bond Beter Leefmilieu en Canopea de Vlaamse en Federale onderhandelaars op om ambitieus klimaat- en natuurbeleid centraal op te nemen in de regeringsnota. Want de klimaatopwarming is in een stroomversnelling geraakt, met alle rampzalige gevolgen van dien.

2024 gaat waarschijnlijk de geschiedenisboeken in als het jaar van de onafgebroken hitterecords.

De klimaatopwarming is in stroomversnelling geraakt, met een schokkende reeks weersextremen als gevolg: droogtes, hittegolven, overstromingen, intense stormen en bosbranden. De chaos, het menselijk leed en de miljarden aan economische schade die deze veroorzaakten zijn niet te overzien.

Ons land bleef niet gespaard. “De ergste in de geschiedenis” — zo omschreven inwoners van de Limburgse gemeente Voeren de overstromingen die hen recent troffen. Het water kwam tot op borsthoogte te staan. Mensen moesten hun woningen ontvluchten. Flashbacks van de overstromingen uit 2021 schoten al snel in het hoofd. Amper een maand geleden herdachten we de eerste Belgische ‘klimaatdoden’ die toen vielen. 

Ook economisch was de tol van 2024 zwaar

Denk maar aan de mislukte oogsten en verrotte gewassen die onze landbouwers door de ongekende regenval moesten slikken. Toch is dit slechts een voorbode van wat ons te wachten staat bij verdere opwarming. De wetenschap is glashelder. Iedere fractie van een graad extra opwarming heeft verwoestende gevolgen voor onze ecosystemen, volksgezondheid en economieën wereldwijd. Naar schatting kan de klimaatcrisis België jaarlijks meer dan 9,5 miljard euro kosten door extreme weersomstandigheden. 

Klimaat moet daarom een topprioriteit zijn voor de politieke onderhandelaars.

Duidelijke ambities en concrete sociale klimaatmaatregelen zijn cruciaal om de uitdagingen aan te pakken. Maar gelekte onderhandelingsnota’s wijzen net op herziening, terugdraaien en in twijfel trekken van bestaande klimaatafspraken. Hetzelfde geldt voor herstel van natuur en biodiversiteit door de reductie van ons ruimtegebruik.

We grijpen de ‘pauzeweek’ in de onderhandelingen aan om de Vlaamse en federale formateurs te herinneren aan de uitzonderlijke en zorgwekkende situatie waarin we ons bevinden. Om de opwarming te stoppen, moet de uitstoot van broeikasgassen vóór 2030 drastisch naar beneden. 

België moet daaraan bijdragen. 

Niet alleen door de eigen uitstoot te reduceren, maar ook door in te zetten op sterke internationale en Europese samenwerking. 

Voor landen die het minst hebben bijgedragen aan de klimaatcrisis, zijn de extreme weersomstandigheden al vele jaren een dagdagelijkse realiteit. Tyfoons, droogtes en orkanen nemen toe en vergroten de ongelijkheid. De klimaatcrisis stopt niet aan de Vlaamse kust. Internationale solidariteit en samenwerking zijn cruciaal om de klimaatcrisis aan te pakken.

België en Vlaanderen namen deze dringende oproep tot op heden niet serieus.

De huidige plannen om onze uitstoot te reduceren, zijn niet in lijn met de Europese afspraken. Evenmin beantwoorden ze aan het arrest in de Klimaatzaak, dat oordeelde dat het Belgische klimaatbeleid de mensenrechten van haar burgers schendt en een broeikasgasvermindering van minstens 55 procent tegen 2030 oplegt. Dat is het absolute minimum wat ons land moet doen om gevaarlijke opwarming van meer dan 1,5°C te voorkomen. 

Deze nalatigheid is ecologisch, economisch en sociaal onverantwoord. De oplossingen en technologieën voor een krachtig klimaatbeleid zijn voorhanden. Een beleid dat klimaat en sociale rechtvaardigheid verbindt, kan zorgen voor lagere energiekosten, aanzienlijke gezondheidswinsten dankzij schonere lucht, werkgelegenheid in de cleantech, en het herstel van een levendige en veerkrachtige natuur. Het draagvlak is er bovendien: al jaren spreekt een meerderheid van de Belgen zich uit voor krachtdadig klimaatbeleid. Dat tonen peilingen zoals de Eurobarometer (2024). 82% van de Belgen zegt rechtstreeks getroffen te worden door milieuproblemen, 91% vindt Europese wetgeving nodig om de gevolgen van klimaatcrisis te beperken en het milieu te beschermen, en 82% vindt dat we niet-Europese landen moeten bijstaan in hun klimaatbeleid.

Er is dus geen enkele reden om de klimaattransitie en natuurherstel niet bovenaan de agenda te zetten.

Vandaag politieke moed tonen betekent morgen een veiligere, welvarende wereld voor iedereen.

We roepen de Vlaamse en federale onderhandelaars op de vastberadenheid en ambitie te tonen die nodig zijn om deze crisis aan te pakken. Om terug een leefbare en gezonde samenleving te garanderen, nu en in de toekomst van onze kinderen en kleinkinderen. Om nú de kans te grijpen en een blijvende positieve impact te genereren voor de huidige en toekomstige generaties. Een beter moment dan de regeringsformatie, krijgen we niet.

In de pers.
 

Bekende Belgen
Benjamin Van Bunderen Robberechts [Climate Justice for Rosa vzw]
Francesca Vanthielen [Klimaatzaak VZW]
Nic Balthazar, Mede-oprichter [Klimaatzaak VZW]
Leo Van Broeck, ex Vlaams Bouwmeester en Professor Emeritus [KULeuven]
Alicja Gescinska, Schrijver en Filosoof
David Van Reybrouck, Schrijver
Frank Deboosere, Voormalig weerman

Middenveld
Els Hertogen, Algemeen Directeur 11.11.11
Willem Hubrechts, Architect 51N4E
Miranda Ulens, Algemeen secretaris ABVV
Filip Lemberechts, Vlaams Gewestsecretaris ACLVB
Keziban Kurt, Adviseur ACLVB
Stan Reusen, Federaal secretaris (in eigen naam) Acod-TBM ABVV
Adélaïde Charlier, activiste
Chloé Mikolajczak, activiste
Laurie Pazienza, activiste
Jeffrey Matthijs, Directeur Autodelen.net
Koen Van de Merckt, Coördinator Avansa
Veerle De Wandeler, Directeur Avansa regio Antwerpen
Alexander Claeys, Voorzitter Bioforum
Benjamin Clarysse, Beleidscoördinator Bond Beter Leefmilieu
Laure De Vroey, Algemeen Directeur BOS+
Raf Pauly, Coördinator BRAL – Stadsbeweging voor Brussel
Lieve Herijgers, Directeur Broederlijk Delen
Sylvie Meekers, Directrice Générale Canopea
Stéphanie Richard Care-Act-Terre.be
Patrick Besure Change le Monde
Jakob Cleymans, Co-oprichter De Coöperant VZW
Inez Louwagie, Coördinator De Transformisten
Dirk Holemans, Coördinator Denktank Oikos
Dries Verhaeghe, Directeur Dryade
Andy Vermaut, EU Climate Pact Ambassador
Inge Smolders, Directeur Fietsersbond
Amre van den Maagdenberg, Fridays for Future
Steven Geirnaert, Coördinator Gents MilieuFront
Sven Gilliams, Program Director GEOGLAM
Luc Goffinet, Beleidsmedewerker GRACQ
Philippe Sonnet, Grands parents pour le climat
Joeri Thijs, Woordvoerder en politiek adviseur Greenpeace België
Toon Penen, Beleidscoördinator Grondrecht vzw
Hugo Van Dienderen, Co-voorzitter Grootouders voor het Klimaat
Jean-Pierre Jacobs, Coördinator Klimaat Guides nature des collines
Guy Heutz, Oprichter HESSELTEER bv
Simon Bil, Voorzitter Milieuwerkgroep JNM
Bart Dewaele, Directeur Join For Water
Zanna Vanrenterghem, Vice-voorzitter Klimaatcoalitie
Dirk De Clippeleir, Mede-Oprichter Klimaatzaak VZW
Sarah Tak, Directeur Klimaatzaak VZW
Paul Denis, Leefmilieu Tongeren vzw
Raoul Flies, Coördinator LEF/FGE
Camille Vacher Les Amis de la terre Belgique
Justine Petit Les Amis de la terre Belgique
Dylan Elen, Directeur Limburgse Milieukoepel VZW
Els Van den broeck, Algemeen Directeur Mobiel 21
Dirk Criel, Voorzitter Natuurpunt Vlaamse Ardennen plus vzw
Ann Monsaert, Directeur personeel en juridische zaken Natuurpunt vzw
Matthias Vermael, Co-coördinator Netwerk Duurzame Mobiliteit
Heidi Degerickx, Coördinator Netwerk tegen Armoede
Cléo Rosseneu, Stafmedewerkster NRV-Ecokerk
Céline Bertrand, Observatoire de l’anthropocène
David Hercot, Observatoire de l’anthropocène
Paul Blume, Observatoire de l’anthropocène
Filip Lesaffer, Voorzitter bestuursorgaan ODE-Vlaanderen vzw
Koen Peeters, Regiodirecteur OKRA
Brenez Xavier, Directeur-Generaal Onafhankelijke Ziekenfondsen
Rosalie Heens, Coördinator Repair&Share
Luc Maertens, Coördinator Reset.Vlaanderen
Thibault Geerardyn, Directeur Rikolto
Larry Moffett, Vertegenwoordiger Rise for Climate Belgium
Dirk Masquillier, Directeur SAAMO
Paul Callewaert, Algemeen Secretaris Solidaris
Leander Stalmans, Sweco
Quentin Lancrenon, Coördinator The Shifters Belgium
Tinebra Anna, Tous à Pied
Peter Meukens, Voorzitter TreinTramBus
Christèle Devos, Executive Director UNICEF België
Stijn Overloop, Directeur Velt
Paul Van Boeckel, Milieucoördinator Vinçotte
Simon Sterck, VN-jongerenvertegenwoordiger Vlaamse Jeugdraad
Jul Geeroms, Voorzitter Vlaamse Ouderenraad
Isabelle Larmuseau, Oprichter Vlaamse Vereniging voor Omgevingsrecht
Filip De Bodt, Coördinator vzw Climaxi
Lorenz Van Roosbroeck vzw Climaxi
Wim Devloo, QSE manager Willemen Infra
Anka Stenten, COO WWF België

Eva Smets, Executive Director Oxfam België/Belgique
Nicolas Van Nuffel, Voorzitter Klimaatcoalitie

Ludo De Brabander, Woordvoerder Vrede vzw

Wetenschappers
Rozemien De Troch, Klimaatwetenschapper Belgian Climate Centre
Valerie Trouet, Scientific Director Belgian Climate Centre
Martine De Mazière, Onderzoeksdirecteur Belgian Institute for Space Aeronomy
Matthias Troch, Postdoctoral Researcher CU Boulder and UGent
Inge Jonckheere, Head Green Solutions Division ESA, European Space Agency
Yves Ronsse, Milieucoördinator HOGENT
Kris Peeters, Lector Hogeschool PXL
Emiel Willaert, Researcher ILVO
Nico Peiren, Senior Researcher ILVO
Renée De Baets, PhD ILVO
Sam De Campeneere, Wetenschappelijk Directeur ILVO
Sarah Garré, Senior Onderzoeker ILVO
Frank Tuyttens, Visiting Professor ILVO / UGent
Sofie Van Nerom, PhD ILVO/UGent
Geert De Knijf, INBO
Jeroen Van Wichelen, Senior Onderzoeker, INBO
Kris Vandekerkhove, Senior Researcher, INBO
Sam Provoost, Ecoloog, INBO
Michael Fettweis, PhD, KBIN
Inez Vanhoutte, Manager KlimaatLINK – Universiteit Antwerpen
Pascal Mailier, PhD KMI-IRM-RMI
Hans Beeckman, Ere-curator KMMA
Johan Eyckmans, Gewoon Hoogleraar KU Leuven
Jolan Acke, PhD KU Leuven – UGent
Jan Sermeus, Professor KU Leuven & Planetarium Brussel
Arne Vangansbeke, PhD KULeuven
Ben Nemery, Emeritus KULeuven
Camille Van Eupen, Assisterend Academisch Personeel KULeuven
Charlotte Janssens, PhD KULeuven
Chris Kesteloot, Professor Emeritus KULeuven
Damas Birindwa, PhD KULeuven
Dominik Bongartz, Professor KULeuven
Dorien Mollen, Praktijkassistent KULeuven
Elias Van Gool, PhD KULeuven
Elvira Vassilieva, Onderzoeker KULeuven
Erik Mathijs, Professor KULeuven
Fien Serras, PhD KULeuven
Filip Volckaert, Professor Emeritus KULeuven
Florian Sauerland, PhD KULeuven
Ángela González Álvarez, PhD KULeuven
Ines Cottignie, PhD KULeuven
Inne Vanderkelen, PhD KULeuven
Jamaer Sebastiaan, PhD KULeuven
Jan Degreve, Gewoon Hoogleraar KULeuven
Jan Diels, Professor KULeuven
Janne Teerlinck, PhD KULeuven
Joëlle Mühlemann, Professor KULeuven
Judith Vandewiere, PhD KULeuven
Kaat Van Hoyweghen, Researcher KULeuven
Karel Van Acker, Professor KULeuven
Kenzie De Smet, Research associate KULeuven
Koen Van Den Abeele, Gewoon Hoogleraar KULeuven
Korneel van Dooren, PhD KULeuven
Lennart Aerts, PhD KULeuven
Leonie Vanhove, PhD KULeuven
Lisa-Marie Hemerijckx, PhD KULeuven
Lise Piepers, PhD KULeuven
Lore D’Anvers, PhD KULeuven
Louisa-Marie von Plüskow, PhD KULeuven
Luc Labey, Professor KULeuven
Lysander Fockaert, PhD KULeuven
Maarten Blommaert, Professor KULeuven
Mario Smet, Professor KULeuven
Marit Hendrickx, PhD KULeuven
Marta Galindo Díaz, PhD KULeuven
Maxime Fajgenblat, PhD KULeuven
Nathal Severijns, Professor KULeuven
Pierre M. Vermeersch, Professor Emeritus KULeuven
Pieter Ooghe, PhD KULeuven
Quentin Bollaert, PhD KULeuven
Robby Stoks, Professor KULeuven
Robert Speijer, Professor KULeuven
Ruben Borgers, PhD KULeuven
Sandra Rousseau, Professor KULeuven
Sandy Claes, Professor KULeuven
Saskia Malcorps, PhD KULeuven
Stef Lhermitte, Professor KULeuven
Stefan De Raedemaeker, PhD KULeuven
Thamiris Voltarelli Ferracini, PhD KULeuven
Therese Steenberghen, Hoofddocent KULeuven
Thomas Elias Cocolios, Associate Professor KULeuven
Tom Van Gerven, Professor KULeuven
Valérie Cappuyns, Professor KULeuven
Willem Keppens, PhD KULeuven
Wim Dewulf, Professor KULeuven
Monika Doubrawa, curator micropaleontology KULeuven / NHM Basel
Gregor Claus, PhD Provincie Oost-Vlaanderen
Dirk Maes, Buitengewoon Hoogleraar Radboud Universiteit Nijmegen
Eddy Van Hemelrijck, docent Rethinking Economics Antwerp
Nicolas Clerbaux, group leader Remote Sensing from Space, Royal Meteorological Institute of Belgium
John Pauluis, SSMG
Paul Vermeulen, Hoogleraar TU Delft
Agustina Santullo Latorre, PhD researcher UAntwerpen
Anastasia Papangelou, professor UAntwerpen
Arne Iserbyt, Onderzoeker UAntwerpen
Jesper van Dijk, PhD UAntwerpen
Jet Rijnders, Phd UAntwerpen
Julia Santolin, PhD UAntwerpen
Matteo Campioli, Professor UAntwerpen
Patrick Meire, Hoogleraar Emeritus UAntwerpen
Sara Vicca, Onderzoeker UAntwerpen
Sarah Janse, PhD UAntwerpen
Simon Reynaert, PhD UAntwerpen
Sophia Findeisen UAntwerpen
Tim De Kock, Professor UAntwerpen
Tim Soens, Gewoon Hoogleraar UAntwerpen
Dries De Bièvre, PhD UC Louvain, Institute Earth & Climate
Alison Delhasse, Researcher UCLouvain
Annelies Sticker UCLouvain
Bianca Mezzina, Postdoctoral Researcher UCLouvain
Caroline Vincke, Professor UCLouvain
Charlier Valentin, PhD UCLouvain
Damien Debecker, Professeur UCLouvain
Damien Delforge UCLouvain
Fichefet Thierry, Professor UCLouvain
Françoise Bartiaux, Professor UCLouvain
Geoffrey van Moeseke, Professor UCLouvain
Harmony Brulein UCLouvain
Juliette Bocken UCLouvain
Sabine Denis, Visiting Professor UCLouvain
Vanacker Veerle, Professor UCLouvain
Abdul Mouazen, Professor UGent
Amber Jacobs, PhD UGent
An Cliquet, Hoogleraar UGent
Brent Bleys, Professor UGent
Charlotte Scheerens, PhD UGent
Coralie André, PhD UGent
Dimitri Vandenberghe, PhD UGent
Frieke Van Coillie, Professor UGent
Hans Verbeeck, Professor Ugent
Jacques Verniers, Ere Gewoon Hoogleraar UGent
Jasper Feyen, PhD UGent
Kasper Coppieters UGent
Katrien Schaepdryver, PhD UGent
Kimberly Demeestere, PhD UGent
Kobe Vandelanotte, PhD UGent
Kris Verheyen, Professor UGent
Kwinten Van Weverberg, Professor UGent
Laurenz Schröer, Postdoctoral researcher UGent
Leon Adriaensen, PhD UGent
Luc Lebbe, Professor Emeritus UGent
Marc De Batist, Professor UGent
Marijn Bauters, Professor UGent
Morgan Vervoort, PhD student UGent
Nick Krekelbergh, PhD researcher UGent
Pascal Boeckx, Professor UGent
Pieter Gurdebeke, PhD UGent
Pjotr Meyvisch, PhD UGent
Roxanne Daelman, PhD UGent
Sabine Van Cauwenberghe UGent
Sara Motte, PhD UGent
Sara Top, PhD UGent
Marius Schmitt, PhD UGent
Steven Sleutel, Professor UGent
Todi Daelman, PhD UGent
Verbiest William, PhD UGent
Wout Dewettinck, PhD UGent
Bart Defloor, Onderzoeker UGent
Peter Finke, Professor UGent & Climate Justice for Rosa vzw
Stef Craps, Professor UGent & Climate Justice for Rosa vzw
Dirk Inze, Professor Emeritus UGent en VIN
Dirk Lauwers, Professor UGent, UAntwerpen
Bart Vermang, Professor UHasselt, imec, EnergyVille
Aurore Fransolet, ULB
Catalina Dobre, ULB
François Fripiat, Assistant Professor ULB
Frank Pattyn, Professor ULB
Sabine Pohl, ULB
Sonia Vermeulen Steyaert, PhD ULB
Ann DeSmet, ULB – UAntwerpen
Josip Brajkovic, PhD ULiege
Alain Dassargues, ULiège
Bernard Longdoz, Professor ULiège
Chrisotoph Kittel, researcher ULiège
Fagel Nathalie, Professor ULiège
Grégoire Léonard, Professor ULiège
Miriam Baudewyn, PhD ULiège
Sander Molendijk, PhD ULiège
Sartor Kevin, Wetenschappelijk Medewerker ULiège
Sébastien Doutreloup, First Assistant ULiège
Shady Attia, Professor ULiège
Xavier Fettweis, Professor ULiège
Charly Mobers, PhD UNamur
Kristof Van Tricht , VITO / KU Leuven
Jan Vaes, Gastprofessor, VITO / UGent
Peter Landschützer, Research Director VLIZ
Régine Feltkamp, Professor Vrije Universtiteit Brussel (VUB)
Cathy Macharis, Professor VUB
Elise Verstraeten, Researcher VUB
Ellen Bastiaensen, Technisch Specialist VUB
Eva Van Belle, Professor VUB
Frank Canters, Professor VUB
Kobe Boussauw, Professor VUB
Koen Mommens, Professor VUB
Lara Speijer, PhD VUB
Lise Vermeersch, PhD VUB
Nora Van Cauwenbergh, Professor VUB
Piret Joachim, VUB
Tom Deliens, Professor VUB
Wim Thiery, Professor klimaatwetenschap VUB
Sofia La Fuente, PhD VUB
Daan Hubert, Senior Researcher Koninklijk Belgisch Instituut voor Ruimte-Aeronomie
Sebastiaan Luysaert, PhD VU Amsterdam

Burgers
Hannes Buyle
Mischa Indeherberg
Stefaan Lombaert
Anke Meeus
Annelies Baert
Anouk Janssens
Bert De Winter
Boris Dehandschutter
Catherine Puype
Hilde Heyrman
Ingid Mostrey
Jean-Pierre Leenen
Karolien Brauns
Liesl Vanautgaerden
Luc Hens
Ludo Rijnders
Nancy Fockedey
Pim Demecheleer
René Meeuwis
Rudy Meeus
Tinne Vandeven
Valéry Witsel
Veerle Muylaert
Veronique Beckers
Giorgia Milli
Lisa Landuyt, Researcher
Mieke Van Peteghem
Johan De Boever, Retired Researcher
Jolien De Decker
Katleen Brangers
Liesa Brosens
Carla De Cock
Dirk Dermaux